Wat veroorzaakt rosacea?
De exacte oorzaak van rosacea is nog niet vastgesteld, maar dermatologen en onderzoekers denken dat het waarschijnlijk een combinatie is van genetische en omgevingsfactoren. Volgens onderzoek uit 2015, gepubliceerd in Journal of the American Academy of Dermatology, zou het verschijnen van rosacea verband kunnen houden met andere chronische ontstekingsaandoeningen, waaronder voedselallergieën, stofwisselingsziekten en hormonale onevenwichtigheden. Maar levensstijlkeuzes kunnen ook van invloed zijn op rosacea en de kans om symptomen hiervan, zoals hevige roodheid, te ontwikkelen. Mogelijke triggers voor rosacea kunnen zijn: zwaarlijvigheid, veel roken in het verleden en een hoog alcoholgebruik. Een gezond gewicht, weinig tot geen alcoholgebruik en niet roken zijn goed voor de gezondheid en kunnen mogelijk ook je kansen op rosacea verminderen. Nog een mogelijke oorzaak: een overgroei van iets dat demodex wordt genoemd. Het is mogelijk dat microben in of op de huid ontstekingsreacties van rosacea kunnen stimuleren. Inclusief demodex, een mijt die normaal op onze follikels leeft. Er zijn ook bepaalde omgevingsfactoren waarop je kunt letten bij een huid gevoelig voor rosacea. Alles waardoor je bloedvaten verwijden, kunnen leiden tot een rosacea-uitbarsting. Dit omvat emotionele stress, extreme temperaturen (zowel warm als koud), gekruid voedsel, warme dranken en (wederom) alcoholgebruik.De verschillende typen rosacea
Rosacea kan in verschillende vormen en plaatsen op het lichaam voorkomen, en hierdoor kan het ook moeilijk zijn om een diagnose te stellen. Heb je last van rode plekjes onder de borst, dan is het waarschijnlijk geen rosacea. Rosacea verschijnt namelijk bijna altijd op het gezicht en de ogen, niet op de benen of armen. Als je vermoedt dat je rosacea op deze delen van het lichaam hebt, dan is het waarschijnlijk iets anders, zoals eczeem of keratosis pilaris. Vraag ook altijd hulp van een huisarts of dermatoloog voor een officiële diagnose. De huidaandoening rosacea wordt geclassificeerd op basis van de mate van ontsteking. Dermatologen onderscheiden vier belangrijke fenotypes (totaal van kenmerken) van rosacea. Deze komen op verschillende plekken voor en gaan gepaard met verschillende symptomen.
- Erythematotelangiectatic rosacea (ETR)
Het meest voorkomende type rosacea, gekenmerkt door verwijde bloedvaten, roodheid en blozen met name in het gezicht.
- Papulopustular rosacea
Aanhoudende roodheid met acne-achtige bultjes in het gezicht die zwelling kunnen veroorzaken en ‘puisten’ kunnen vormen, die op witte pukkeltjes met pus lijken.
- Phymatous rosacea
Een verdikking van de huid, soms op de neus, die resulteert in een hobbelige textuur. Sommige mensen met dit type rosacea kunnen ook rhinophyma ontwikkelen. De neus wordt erg groot en bol, en met de wangen kan op den duur hetzelfde gebeuren. Dit is weliswaar zeer zeldzaam en komt vooral voor bij mannen.
- Ocular rosacea
Dit wordt gekenmerkt door een waterig of bloeddoorlopen uiterlijk, irritatie, branderig of prikkend gevoel in de ogen. De ogen kunnen ook korrelig of droog zijn, jeuken en hierdoor soms zelfs last krijgen van korstvorming.
Wat kun je doen tegen rosacea?
Wat je kunt doen tegen rosacea is sterk afhankelijk van het type waarmee je te maken hebt. Een dermatoloog kan helpen bepalen welk fenotype jij hebt en wat het beste behandelplan hiervoor is. Dat kunnen vrij verkrijgbare huidverzorgingsproducten, voorgeschreven zalven, orale medicatie of behandelingen op de praktijk zijn.
Huidverzorging voor rosacea
Huidverzorgingsproducten van de lokale apotheek zullen niet veel doen om de zichtbare bloedvaten permanent te verkleinen. Wel kun je tijdelijke roodheid verbeteren met ingrediënten zoals niacinamide en azelaïnezuur. La Roche-Posay’s Rosaliac is een complete lijn voor een zeer gevoelige huid met neiging tot tijdelijke of aanhoudende roodheid zoals rosacea. Omdat mensen met rosacea vaak een gevoelige huid hebben, is het belangrijk om milde reinigingsmiddelen en vochtinbrengende crèmes te kiezen. Aangezien de zon rosacea-opflakkeringen kan veroorzaken, is zonnebrandcrème van vitaal belang. Draag elke dag een SPF met minstens factor 30 bij een (rosacea)gevoelige huid.
Medicatie tegen rosacea op recept
Van de antibacteriële crème metronidazol is vastgesteld dat het de hoeveelheden demodex vermindert, wat mogelijk rosacea veroorzaakt. Andere behandelingen die jouw arts kan voorschrijven, zijn onder meer vasoconstrictoren die de bloedvaten verkleinen, waardoor ze minder zichtbaar worden. Het gaat hier dan om medicatie zoals brimonidine (Mirvaso) en oxymetazoline (Rhofade). Hoewel er geen duidelijke bacteriële ziekteverwekker is geïdentificeerd bij rosacea wordt antibiotica, zoals doxycycline, vaak gebruikt om alle soorten rosacea te behandelen.
Laser- en lichttherapie bij rosacea
Licht- en laserbehandelingen kunnen de zichtbaarheid van bloedvaten verminderen. Na één tot drie bezoeken kun je een vermindering van 75% van die zichtbare bloedvaten zien. Laser resurfacing-behandelingen worden ook ingezet om de verdikte huid bij mensen met phymatous rosacea te verminderen. Een kooldioxidelaser kan worden gebruikt om rhinophyma te behandelen. Deze behandeling is erop gericht om de huiddikte te verwijderen en de neus aanzienlijk kleiner te maken.